Καθώς το 2021 φθάνει στο τέλος του (Αλληλούια), είναι καιρός να αφήσουμε πίσω ορισμένες καταστάσεις μαζί του. Αλλά για να είμαστε σε θέση να το κάνουμε αυτό, θα πρέπει πρώτα να αναρωτηθούμε αν βρισκόμαστε στην κατάλληλη ψυχολογική κατάσταση να αποχαιρετήσουμε το παρελθόν τόσο σύντομα. Συχνά ξεχνάμε να ρωτήσουμε τον εαυτό μας πως νιώθουμε και πως αντιμετωπίζουμε όσα διαδραματίζονται γύρω μας την παρούσα στιγμή. Είναι αλήθεια ότι τα τελευταία 2 χρόνια ήταν «λίγο» πιο δύσκολα για όλους μας καθώς σε κανέναν δεν δόθηκε αρκετός χρόνος για να «χωνέψει» την νέα πραγματικότητα που «άλλοι» μας επέβαλαν. Η κατάσταση αυτή δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να άφησε την ψυχική μας υγεία ανεπηρέαστη. Εγώ πάντως δεν αισθάνομαι ανεπηρέαστη…

 

Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έρευνα του ιατρικού περιοδικού The Lancet, τα περιστατικά άγχους και κατάθλιψης αυξήθηκαν παγκοσμίως το 2020-21 λόγω της πανδημίας Covid-19. Η μελέτη είναι η πρώτη που εκτιμά τις παγκόσμιες επιπτώσεις της πανδημίας σε μείζονες καταθλιπτικές και αγχώδεις διαταραχές, τοποθετώντας τις αναλυτικά κατά ηλικία, φύλο και τοποθεσία σε 204 χώρες και περιοχές το 2020. Συγκεκριμένα οι περιπτώσεις μείζονος καταθλιπτικής διαταραχής και αγχώδους διαταραχής αυξήθηκαν κατά 28% και 26% αντίστοιχα. Έντονα αρνητικά συναισθήματα που δεν υποχωρούν για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορούν να οδηγήσουν σε κατάθλιψη ή μία αγχώδη διαταραχή. Επίσης σε θέματα ψυχικής υγείας οι γυναίκες επηρεάστηκαν περισσότερο από τους άνδρες και οι νεότεροι επίσης περισσότερο από τις μεγαλύτερες ηλιακές ομάδες, αποδεικνύοντας ότι η πανδημία έχει επιδεινώσει πολλές υπάρχουσες ανισότητες και κοινωνικούς καθοριστικούς παράγοντες της ψυχικής ασθένειας.
Επειδή είναι εορταστική περίοδος λέω να αφήσω την κατάθλιψη εκτός του blog για τώρα… Αλλά επειδή είμαι σίγουρη ότι ακόμα και στις Χριστουγεννιάτικες διακοπές έχεις βρει κάτι για να αγχωθείς, θα μιλήσουμε για το άγχος και τις αγχώδεις διαταραχές και ας ελπίσουμε ότι ΔΕΝ θα μπορείς να ταυτιστείς. Ελπίζω πραγματικά να είσαι από αυτούς τους τύπους που τα παίρνουν όλα χαλαρά και το μόνο τους άγχος είναι ποια ταινία θα δουν μετά στο Νetflix. Αλλά ας μην γελιόμαστε, το πιθανότερο είναι ότι δεν είσαι γιατί τα πράγματα δεν είναι ποτέ τόσο απλά. Και το να ζεις με μία αγχώδη διαταραχή δεν είναι επίσης καθόλου απλό.

Τι είναι λοιπόν η αγχώδης διαταραχή;
Το άγχος είναι πολύ συνηθισμένο συναίσθημα. Οι περισσότεροι έχουμε νιώσει χαρακτηριστικά συμπτώματά του, όπως την ανάσα μας να επιταχύνεται, την καρδιά μας να χτυπά ξέφρενα και ένα έντονο αίσθημα ανασφάλειας και φόβου. Τα συμπτώματα αυτά, όσο κι αν μοιάζουν απειλητικά, είναι φυσιολογικά καθώς είναι ο τρόπος που έχει το σώμα μας για να προετοιμαστεί να παλέψει ή να ξεφύγει από μία κατάσταση, άνθρωπο ή συνθήκη που εκλαμβάνει ως απειλή. Το άγχος μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά π.χ. να μας οδηγήσει εγκαίρως στη δουλειά ή να μας ωθήσει να διαβάσουμε σκληρά για τις εξετάσεις. Όλα καλά μέχρι εδώ, πότε ξεκινάνε τα δύσκολα όμως;
Τα δύσκολα αρχίζουν όταν απορρυθμίζονται οι εσωτερικοί μηχανισμοί αντίδρασης μας και αρχίζουν οι υπερβολικές αντιδράσεις ή οι αντιδράσεις σε λάθος στιγμές. Τα άτομα με μια αγχώδη διαταραχή έχουν επίμονες σκέψεις, υπερβολικό άγχος και φόβο για καταστάσεις που δεν αποτελούν αληθινή απειλή. Τα συναισθήματα και οι σκέψεις αυτές προκαλούν πολλά και διαφορετικά ψυχοσωματικά συμπτώματα π.χ. κόπωση, δυσκολία συγκέντρωσης, γρήγοροι παλμοί της καρδιάς, η έντονη εφίδρωση (κυρίως στις παλάμες), το τρέμουλο των χεριών ή η ξηροστομία.

 

Αν ζεις με μια αγχώδη διαταραχή, τότε ίσως συχνά αισθάνεσαι συναισθηματικά φορτισμένος/η και δεν μπορείς να ξεχωρίσεις πως πραγματικά νιώθεις. Συνήθως θέλεις απλώς να μένεις μόνος/η στο σπίτι σου όπου νιώθεις ασφάλεια. Ίσως συνέχεια ανησυχείς για κάτι και έχεις μονίμως την αίσθηση ότι κάτι κακό πρόκειται να συμβεί. Επιπλέον, όταν συγκεντρώνεσαι με κόσμο φοβάσαι ότι θα καταφέρεις να ντροπιάσεις τον εαυτό σου, οι άλλοι θα σε κριτικάρουν ή θα τραβήξεις την προσοχή με κάποιον τρόπο πάνω σου. Το μόνο που θέλεις είναι να φύγεις χωρίς να πεις τίποτα σε κανέναν. Παράλληλα συχνά νιώθεις πραγματικά εξαντλημένος/η αλλά ταυτόχρονα είσαι στην «τσίτα» και οι σκέψεις σου δεν σε αφήνουν να ξεκουραστείς.

Ακούγεται κάτι από τα παραπάνω ιδιαίτερα γνώριμο; Τότε ίσως έχεις συμπτώματα που να υποδηλώνουν αυξημένο άγχος

Τι θα μπορούσες να κάνεις σε αυτή τη περίπτωση;
Λοιπόν, το πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση μιας ψυχολογικά δύσκολης κατάστασης είναι να είσαι ΑΝΟΙΚΤΟΣ/Η στο να την αντιμετωπίσεις και να σε βοηθήσεις. Μην ΣΕ αγνοείς! Μην ΣΕ αναβάλλεις! Η ψυχική σου υγεία είναι όσο σημαντική όσο και η σωματική σου υγεία (νους υγιής εν σώματι υγιεί που έλεγαν και οι αρχαίοι). Οπότε προσπάθησε να μιλήσεις για αυτό και να ζητήσεις βοήθεια. Αν ένας ψυχολόγος ή ψυχίατρος δεν είναι η πρώτη επιλογή στην λίστα βοηθειών σου (αν και θα το συνιστούσα), μπορείς να ξεκινήσεις με μικρούς τρόπους για να φροντίσεις την ψυχική σου υγεία αυτές τις γιορτές;
- Κοιμήσου όσο περισσότερο μπορείς
- Δώσε χρόνο στον εαυτό σου για να επαναφορτίσεις τις μπαταρίες σου
- Δοκίμασε νέες δραστηριότητες που σου προσφέρουν χαρά
- Πέρνα περισσότερο χρόνο με άτομα που σε ηρεμούν
- Επέτρεψε στον εαυτό σου να θέσει όρια και να πει όχι
- Πέρασε όσο περισσότερο χρόνο μπορείς έξω στη φύση και κίνησε το σώμα σου με όποιο τρόπο σε κάνει να αισθάνεσαι καλά
- Δοκίμασε να διαλογιστείς

Happier Holidays!!! Είμαστε εδώ για σένα OVER-THINKER!!!

For you,
Eli