Οι εποχές έχουν αλλάξει αρκετά και η πραγματικότητα είναι πως οι αγοραστικές μας συνήθειες προσαρμόζονται σε αυτές. Για την προ κορωνοιού εποχή η χαρά μας ήταν η βόλτα στα μαγαζιά και το live shopping κάτι το οποίο άλλαξε δραματικά μέσα σε μόλις ένα χρόνο. Από εκεί που η εμπιστοσύνη μας αμφιταλαντευόταν σχετικά με το πως θα ψωνίσουμε ηλεκτρονικά, σήμερα έχει γίνει το επόμενο μας κλικ και το add to cart η νέα αγαπημένη μας συνήθεια. Πως όμως αυτό επηρεάζει τον πλανήτη μας και κατ’ επέκταση και τις συνήθειες των καταναλωτών;

Η βιομηχανία της μόδας θεωρείται -ειδικά τα τελευταία χρόνια- από τα πιο «βρώμικα» industries με πολλά καταγεγραμμένα συμβάντα εργατικών ατυχημάτων, παιδικής εργασίας αλλά και μόλυνσης του περιβάλλοντος γι’αυτό και σιγά σιγά βλέπουμε μια μεγάλη στροφή προς μια πιο sustainable εκδοχή της δημιουργίας ρούχων. Ωστόσο οι τάσεις και η γρήγορη μεταβολή τους δεν επιτρέπουν την αφομοίωση αυτών στην κοινωνία και έτσι ολοένα και περισσότεροι καταναλωτές στρέφονται σε fast fashion εταιρείες κολοσσούς για την ανανέωση της γκαρνταρόμπας τους. Πως όμως πρακτικά επηρεάζει αυτό την κοινωνία μας και το περιβάλλον; Κάθε τέλος της σεζόν χιλιάδες απούλητα ρούχα καταστρέφονται και πετιούνται χωρίς να ανακυκλώνονται χάρη στην υπερπαραγωγή και την ανάγκη για υπερκαταναλωτισμό. Ανήλικα παιδιά εργάζονται σε τριτοκοσμικά εργοστάσια σχεδόν σε όλη την Ασία υπό αντίξοες συνθήκες που γεγονότα που φυσικά δημοσιοπούνται σπάνια, για ελάχιστα χρήματα κι αυτό όλο υποστηρίζεται από εμάς τους ίδιους τους καταναλωτές που συνεχίζουμε να επιλέγουμε τέτοιες εταιρείες.

Για παράδειγμα το SheIn αγαπητό ηλεκτρονικό κατάστημα σε όλο τον κόσμο, χρησιμοποιεί υλικά πολύ χαμηλής ποιότητας για να διατηρήσει και τις χαμηλές τιμές του ενώ με εργαλεία όπως το Marketing και τα Social Media προωθεί συνεχώς τα αντικείμενα του με αποτέλεσμα αυτό που βλέπεις και τελικά αγοράζεις να μην έχει καμία σχέση με αυτό που παραλαμβάνεις. Μάλιστα σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά τον Ιούνιο οι πωλήσεις του Shein ξεπέρασαν το Amazon για πρώτη φορά στο iOS App Store κι έγινε σε 50 χώρες η κορυφαία εφαρμογή αγορών. Το νούμερο αυτό μεταφράζεται σε 10 δις δολάρια το 2020 ενώ αυτό σημαίνει την όγδοη συνεχόμενη χρονιά σε κερδοφορία πάνω από το 100% απειλώντας την Inditex και το Asos προς κλείσιμο και εξαγορά. Το συγκεκριμένο brand ιδρύθηκε το 2008 και χωρίς κανένα φυσικό κατάστημα ποτέ, απειλεί τις θέσεις εργασίας υπαλλήλων και το κλείσιμο των μαγαζιών σε ολόκληρο τον κόσμο και δεν μιλάμε μόνο για μικρές boutique αλλά ακόμα και για τα H&M. Το 2015 έκανε επιθετικό μάρκετινγκ ως Shein και έστελνε ρούχα σε influencers που το τελευταίο πράγμα που τους ένοιαζε ήταν η προέλευση των υφασμάτων και η ηθική μόδα. Άνοιξε sites σε Ισπανία, Γαλλία, Ρωσία Ιταλία και Γερμανία κι άρχισε να πουλά – εξευτελιστικά φθηνά- παπούτσια, καλλυντικά, τσάντες και κοσμήματα. Μέχρι το 2016 ο SEO Marketing στρατολόγησε 800 σχεδιαστές για την εταιρεία που πρακτικά αντέγραφαν πιστά όσα κυκλοφορούσαν στις πασαρέλες. Φυσικά η δημοφιλία του εκτοξεύθηκε και σήμερα αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα brands του κόσμου και πίστεψε με παίζονται πολλά παραπάνω δις και τρις δολάρια. Το αποτέλεσμα; Να ανανεώνεις την γκαρνταρόμπα σου με 30ευρώ -πολλές φορές να έχεις και ρέστα, για είδη που από την πρώτη κιόλας εφαρμογή και πλύση θα είναι «σκάρτα». Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί πως οι περισσότερες εταιρείες επιλέγουν την Κίνα και άλλες χώρες της Ασίας όπως η Ινδία ή το Μπαγκλαντές για να μεταφέρουν ή να δημιουργήσουν νέα εργοστάσια παραγωγής ρούχων λόγω οικονομικότερης παραγωγής, φτηνών εργατικών χεριών και πιο ελαστικών νόμων απέναντι σε υπέρογκες ώρες εργασίας. Πρόσφατα μάλιστα σε αυτές τις χώρες εντάχθηκε και η Τουρκία.

Γιατί σου τα λέω όμως όλα αυτά; Είναι γεγονός πως πρέπει να γίνουμε πιο συνετοί στα ψώνια μας και να αντιλαμβανόμαστε πως αυτά που αγοράζουμε από πίσω κρύβουν μια ιστορία μέχρι να φτάσουν στην δική μας κρεμάστρα. Αν λοιπόν εμείς υποστηρίζουμε τέτοιες εταιρείες όπως το SheIn αλλά και πολλές παρόμοιες ακόμα, έμμεσα υποστηρίζουμε την παιδική εργασία και κυρίως την ανήθικη μόδα, όταν πλέον το 2021 μιλάμε για κλιματική αλλαγή και καθαρό sustainability. Αν λοιπόν επιλέγεις χάρτινο καλαμάκι, το δικό σου reusable παγούρι για νέρο και ψωνίζεις από το SheIn ή και αντίστοιχα ηλεκτρονικά καταστήματα τότε ακυρώνεις κάθε προσπάθεια για eco living.

Σκέψου λοιπόν και ψάξε πριν αγοράσεις κάτι, από που προέρχεται, ποιος το έχει δημιουργήσει και γιατί είναι τόσο φθηνό. Σταμάτα να παραπονιέσαι για κάτι που σου φαίνεται ακριβό και εκτίμησε το γεγονός ότι υπάρχουν ακόμα εταιρείες μεγάλες αλλά και μικρές που επιλέγουν την ποιότητα παρά την ποσότητα. Όπως λέει και η μαμά μου, είναι προτιμότερο να πάρεις ένα και καλό παρά πολλά και σκάρτα για το φαντεζί της υπόθεσης. Το μότο buy now wear forever θα πρέπει να γίνει συνήθεια όλων μας επενδύοντας σε κομμάτια όχι μόνο διαχρονικά από άποψη τάσεων αλλά και από άποψη ποιότητας.

Ξέρω σε έβαλα σε σκέψεις πάλι, ελπίζω όμως μέχρι την επόμενη φορά που θα τα πούμε να έχεις προσπαθήσει να αλλάξεις κάπως τις καταναλωτικές σου συνήθειες βοηθώντας το industry της μόδας να γίνει πιο ηθικό και λιγότερο σκληρό απέναντι σε παιδιά και λαούς που εξαρτώνται από τις δουλειές τους.

Xoxo

Elena Vafeiadi