Ζήλεια, πάθος και πολλές ακόμα «δικαιολογίες» έχουν προκαλέσει μόνο στην Ελλάδα μόλις 8 γυναικοκτονίες μέσα 8 μήνες. 1 γυναίκα κάθε μήνα γίνεται το θύμα και ο θύτης σε μια σχέση με μοιραίο τέλος χωρίς επιστροφή. Άραγε πρόκειται για μια νέα μάστιγα που πλήττει την χώρα μας αλλά και τον κόσμο; Όχι! Στην ουσία οι γυναικοκτονίες είναι εγκλήματα που στηρίζονται στις βαθιά εμπεδωμένες κοινωνικές αντιλήψεις και έμφυλα στερεότυπα, σύμφωνα με τα οποία οι γυναίκες είναι κατώτερες, υποτελείς στην ανδρική εξουσία, και δυνητικά μπορούν να «τιμωρηθούν», «ελεγχθούν» και «σωφρονιστούν» μέσω της έμφυλης βίας.

Ο όρος γυναικοκτονία ή στα αγγλικά femicide κρατάει από παλιά, όταν το 1976 τον κατέγραψε σαν όρο η κοινωνιολόγος Νταϊάνα Ράσελ, ορίζοντας έτσι το εγκληματολογικό και ανθρωπολογικό αυτό φαινόμενο. Ο όρος «γυναικοκτονία» έγινε ευρέως γνωστός και υιοθετήθηκε από την εγκληματολογία μετά το 1992, χάρη στο βιβλίο με τίτλο «Femicide: the politics of woman killing», μια συλλογή δοκιμίων που επιμελήθηκαν από κοινού η εγκληματολόγος Τζιλ Ράντφορντ και η κοινωνιολόγος Νταϊάνα Ράσελ.

Η γυναικοκτονία συνιστά διακριτό αδίκημα που παλιότερα και επί πολλά χρόνια συγκαλύπτονταν πίσω από τα εγκλήματα ‘’τιμής’’, και στην πρόσφατη ιστορία πίσω από τον όρο ‘’εγκλήματα πάθους. Ο χαρακτηρισμός της δολοφονίας επομένως ως γυναικοκτονία συνιστά πράξη αντίστασης στην απόκρυψη μιας κοινωνικής πραγματικότητας και ξεσκεπάζει τη συνενοχή των σεξιστικών κοινωνιών μας.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας «γυναικοκτονία είναι η ανθρωποκτονία από πρόθεση γυναικών επειδή είναι γυναίκες. Η γυναικοκτονία συνήθως διαπράττεται από άντρες αλλά κάποιες φορές συνεργούν και γυναίκες, συνήθως μέλη της ίδιας οικογένειας.

Στις περισσότερες περιπτώσεις όμως γυναικοκτονία διαπράττει σύντροφος ή πρώην σύντροφος που συνήθως είχε και μακρόχρονη κακοποιητική συμπεριφορά, απειλούσε, κακοποιούσε ή/και εκφόβιζε τη γυναίκα, η οποία πολύ συχνά βρίσκεται σε θέση φυσικής ή/και οικονομικής αδυναμίας σε σχέση με αυτόν, όπως αναφέρουν σχετικές έρευνες επί του θέματος.

Έμφυλη βία και στερεότυπα συντάσσουν μια εγκληματική συγκάλυψη όπου κάθε φορά που αναφέρεται στην τηλεόραση και στα λοιπά μέσα προκαλεί έντονες αντιδράσεις. Όσο λοιπόν ανακατεύουμε το καζάνι με αυτά δεν θα υπάρξει γυρισμός και ολοένα και περισσότερες γυναίκες θα γίνονται θύματα ενδοοικογενιακής βίας.

Ας δούμε όμως και μερικά στατιστικά που αφορούν την παγκόσμια κοινωνία αλλά και τα περιστατικά γυναικτονιών όπως τα αναφέρει το BBC και η Υπηρεσία Ηνωμένων Εθνών για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα μετά από συνεχής έρευνες που κάνει από το 2018 και μετά επί του θέματος.

Κατά μέσον όρο, 137 γυναίκες ανά τον κόσμο δολοφονούνται καθημερινά από τον σύντροφό τους ή από κάποιον συγγενή τους. Σύμφωνα με τις παραπάνω πηγές, «το σπίτι είναι το πιθανότερο μέρος διάπραξης εγκλήματος εις βάρος μιας γυναίκας». Περισσότερες από τις μισές από τις 87.000 γυναίκες που δολοφονήθηκαν το 2017 φέρεται ότι έπεσαν νεκρές από τα χέρια των πιο στενών τους ανθρώπων. Από αυτές, σχεδόν 30.000 σκοτώθηκαν από τον σύντροφό τους και άλλες 20.000 από έναν συγγενή τους.

Σε σχετικές εκθέσεις σημειώνεται ότι περισσότερα από 8 από τα 10 θύματα ανθρωποκτονιών που διαπράχτηκαν από συντρόφους τους ήταν γυναίκες. «Η βία από κάποιον σύντροφο συνεχίζει να έχει δυσανάλογα βαρύ τίμημα εις βάρος των γυναικών», αναφέρεται στην έκθεση. Τα στατιστικά στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών συνοψίζουν τις διαπιστώσεις για το 2017 που βασίζονται σε πληροφορίες για ανθρωποκτονίες, τις οποίες παρείχαν κυβερνητικές πηγές. Οι ανταποκριτές του δικτύου του BBC μάλιστα σε διάφορα σημεία του κόσμου μέτρησαν ότι τα ΜΜΕ ανέφεραν τις δολοφονίες 47 γυναικών, προφανώς για λόγους που συνδέονται με το φύλο τους, σε 21 διαφορετικές χώρες. Οι περισσότερες από αυτές τις δολοφονίες ερευνώνται ακόμη.

Ας πατήσουμε ένα pause για λίγο στην πολυτάραχη ζωή μας κι ας σκεφτούμε, είναι άραγε η παιδεία και η εκπαίδευση βασικά εργαλεία για την επιμόρφωση και την κατανόηση του όρου βία και γυναικοκτονία μέσω των οποίων θα καταρρίψουμε έμφυλα στερεότυπα και αντιλήψεις που λειτουργούν διαχρονικά σε βάρος των γυναικών;

Until Next Time #nothinker let’s do the thinking όλοι μαζί, ας επιτρέπουμε στον εαυτό μας να μην κοιτάξει για λίγο την δική του «πάρτη» και να εμπλακεί στο να σταματήσει η βία κατά των γυναικών με το να μιλάμε ανοιχτά για περιστατικά που συμβαίνουμε σε εμάς ή και στους γύρω μας. Ας μάθουμε επιτέλους να αφήνουμε πίσω επιμέρους προβλήματα και ας γίνουμε ένα απέναντι σε μια κοινωνία που θεωρεί ακόμα τις γυναίκες αδύναμο φύλο. Ας μάθουμε να υποστηρίζουμε η μια την άλλη ώστε να γινόμαστε περισσότερες, δυνατότερες και πάντα ενωμένες.

Χρήσιμες πληροφορίες και τηλέφωνα:

Η τηλεφωνική γραμμή SOS για την κακοποίηση των γυναικών είναι 15900 και δέχεται κλήσεις 24ώρες την μέρα, 365 μέρες τον χρόνο

Η γραμμή ελπίδας για για την παροχή έκτακτης στήριξης και πρώτων βοηθειών σε θύματα ενδοοικογενειακής βίας είναι 801 11 16000

Για άμεση καταγγελία περιστατικών μπορείτε πάντα να καλείτε το 100

Be aware. Be Safe

Xoxo
Elena V.